اعتیاد

تعریف

هر نوع وابستگی به یک محرک که با وجود اثرات نامطلوبش برای ذهن ما خوشایند بوده و هر بار تجربه آن محرک، رغبت درونی ما را به تکرار آن تجربه بیشتر کند.

انواع

اعتیاد جسمی

پاسخ فیزیولوژیک بدن نسبت به ورود و تأثیر مواد جدید به بدن می‌باشد که معمولاً با پدیده تحمل(Tolerance) بروز می‌کند. ترک اعتیاد جسمی همراه با درد، بیخوابی، پرخوابی و … (خماری) همراه است. طول دوره ترک اعتیاد جسمی بسیار کوتاه‌تر از اعتیاد روانی است.

اعتیاد روانی

ناشی از لذت و سرخوشی مصرف مواد مخدر می‌باشد. دقیقاً به واسطه برهم ریختن نظم ترشح میانجی‌های عصبی، فرد دچار آسیب‌ها یا تناقضات روحی می‌شود.طول دوره بازگشت این میانجی‌های عصبی به حالت طبیعی بسیار طولانی‌تر از نوع جسمانی است و حتی برخی معتقدند بازگشت ندارند. در نتیجه اعتیاد روانی بسیار مهلک تر می‌باشد.

تقسیم بندی به دو گروه مجاز و غیرمجاز

• اعتیاد مجاز، شامل مصرف مداوم موادی است که بعنوان داروشناخته میشوند،چه باتجویز پزشک و غیرآن.
• اعتیاد غیرمجاز: وابستگی فرد به مصرف همیشگی مواد مخدر و به‌گونه‌ای که قوانین کشور یا بین‌المللی آن را غیرقانونی بشناسد، اعتیاد غیرمجاز نامیده می‌شود.

انواع مواد اعتیادآور

مواد مخدر بر حسب نوع تاثیرشان بر سیستم عصبی مرکزی به سه گروه تقسیم می‌شوند:

1. تحریک کننده‌های سیستم عصبی مانند آمفتامین، شیشه، کوکائین.
2. مشتقات شاهدانه (حشیش، ماری‌جوانا)
3. مشتقات افیون (تریاک، هروئین، کراک)

مراحل اعتیاد

1. آشنایی: در این مرحله فرد از راه‌های مختلف با مواد مخدر و نحوه استعمال آن آشنا می‌شود.
2. شک و تردید: در این مرحله، فرد سعی می‌کند با میل خود مبارزه کند.
3. اعتیاد واقعی: در این مرحله فرد دچار اعتیاد می‌شود و برای رسیدن به حالت نشئگی، هر بار بر میزان مصرف خود می‌افزاید.

پیامدهای فردی و اجتماعی

اعتیاد،از عوامل اصلی گسترش بیماری‌هایی چون ایدز و هپاتیت، کاهش قوای جنسی در بلند مدت است.

با وجود یک فرد معتاد در خانواده زندگی همه اعضا به نحوی صدمه می‌بیند. اعضای خانواده برای ادامه حیات مجبور می‌شوند که در زندگی خود تغییراتی بدهند تا بتوانند با اثرات ویرانگر اعتیاد کنار بیایند. به مرور زمان این روش باعث می‌شود تا خود آنها نیز در زندگی خود با مشکلات فراوانی رو به رو شوند.

درمان

1. توسط انواع دارو.
2. تاثیرخانواده.
3. تاثیراجتماع.
4. روانشناسی و روان درمانی.

گستردگی اعتیاد

جهانی

هم اکنون بیش از ۲۲۰ میلیون مصرف‌کننده مواد اعتیادآوردر جهان وجود دارد. ۱۵۰۰ میلیون نفر معتاد به مواد توهم زایی مانند حشیش، ۱۵ تا ۲۰ میلیون نفر معتاد به ماده محرک کوکایین و مشتقات آن، ۱۵ تا ۲۱ میلیون نفر معتاد به هروئین و سایر مواد مخدر و سایرین نیز انواع مواد اعتیاد آور روانگردان و شیمیایی را مورد سوء استفاده قرار می‌دهند.

ایران

طبق آمار وزارت بهداشت ایران در سوم مهر ۱۳۹۱، تعداد معتادان دائمی در ایران که مصرف روزانه مواد مخدر دارند بین دو میلیون تا دو میلیون و دویست هزار نفر است.